Geguritan Sucita Subudhi, Pupuh Durma

- 11 Januari 2022, 20:00 WIB
Ilustrasi pemain gamelan Bali
Ilustrasi pemain gamelan Bali /Christopher1710/Pixabay

BULELENGPOST.COM --- Berikut ini adalah Pupuh Durma yang diambil dari Geguritan Sucita Subudhi. Geguritan Sucita Subudhi merupakan karangan pujangga Bali asal Desa Banjar Tegeha, Banjar, Buleleng bernama Ida Ketut Jelantik.

Secara keseluruhan terdapat 59 pupuh dan ada beberapa karya lainnya yakni Geguritan Lokika, Tutur Aji Sangkya, Geguritan Gornita, Satua Men Tingkes dan Bhagawagita.

Baca Juga: Pupuh Ginanti dari Geguritan Sucita Subudhi karya Ida Bagus Ketut Jelantik

Geguritan Sucita Subudhi mengandung konsep budaya Bali seperti dharma, tri hita karana, desa kala patra, rwa bhineda, dan karmaphala.

Dan berikut ini adalah Pupuh Durma yang diambil dari Geguritan Sucita Subudhi karya Ida Bagus Ketut Jelantik.

GEGURITAN SUCITA I ( XII. PUPUH DURMA )

1. Sang Subudi
kenyem tur masawur getar,
duh kaki sang yaksa sakti,
sangkan cucuné teka,
mai nyadya maingetang,
ban kaki nyakitin gumi,
nah dumadak,
kaki nyidayang nyalinin.

Baca Juga: Lirik Pupuh Ginanti 'Saking Tuhu Manah Guru'


2. Wiréh tondén
ngenteg dijatinin tingkah,
ané madan sila yukti,
déning kadroponan,
awakin momo angkara,
sangkan mamahak mamaling,
mangawasa,
sahasa mamati-mati.

3. Twara pesan
ngelah angén miwah sayang,
ngulahang suka padidi,
nah juwa suudang,
I raksasa gelis nimbal,
nunas pangampura rihin,
antuk pekak,
kadi congah manimpalin.

4. Kadi banget
ngawé tengkejut di manah,
mirib bes sanget tungkalik,
né tindihin pekak,
melah pekak manuturang,
ané mula kasungkemin,
cucu nimbang,
né iwang pacang kutangin.

Baca Juga: Lirik Pupuh Ginada 'Eda Ngaden Awak Bisa'

5. Kehangkaran
dadi dasar sasungkeman,
ditu Hyang Hurip kastiti,
réh ento wisésa,
ngodagang saluwir ada,
yan ento pada tidongin,
tan wurungan,
bangkrut sasar jroning hurip.

6. Wiréh ida
hyang angkara tanja liyan,
né ngréka guminé sami,
uli ditu medal,
kema masih pemulihnya,
krana patut nto baktinin,
peteng lemah,
tur apang yatna dihati.

Baca Juga: Lirik Lagu Bali Maplesiran Lolot Band

7. Yaning pageh
bakti maring Hyang angkara,
sinah sida asing kapti,
nanging tan sabarang,
anaké pacang nyidayang,
nindakin bakti astiti,
ring hyangkara,
apan godané tan gigis.

8. Kama Arta
Kawiryan lan Kakasuban,
ento wekasing utami,
anggon pangabaktyan,
Hyang angkara mangda suka,
yan ento padé tidongin,
sinah menggah,
iraga kapongor sedih.

Baca Juga: Kawitan Warga Sari, Lagu yang Dinyanyikan Saat Persembahyangan, Ida Ratu Saking Luhur

9. Nto kranannya
Patpat né patut limbakang,
apang da katunan bukti,
mangda trepti suka,
Hyang angkara né malingga,
ring angga sarira mukti,
Kama Arta,
Wirya Kakasuban malih.

10. Mangdén gampang
makatang nto maka patpat,
artané ungsi pangrihin,
ento saksat tlaga,
Kama Wirya Kakasuban,
mawak ulam katak patis,
sinah teka,
tan buwat ya kanti alih.

Baca Juga: Lagu untuk Upacara Dewa Yadnya, Kawitan Warga Sari, Purwakaning

11. Nanging sinah
Arta né nto kadat bakat,
yaning twara kedasarin,
bahan tingkahé patpat,
Purusa lan Parikosa,
Nastika muwah Kasaktin,
réh punika,
patut agem jroning hurip.

12. Ané madan
purusa nto jani artyang,
baniné twara mamilih,
bani ngrampas arta,
ané mula twara gelah,
bani ring sang manindihin,
tur mihalang,
dastu karebut tan jerih.

Baca Juga: Kidung Dewa Yadnya Turun Tirta

13. Miwah ané
maadan kaparikosan,
twara angen twara sedih,
tekén sang karampas,
teka lagas ngampok ninjak,
ngaplukin bahan gagitik,
nusuk munggal,
apan tan sayang dihati.

14. Sapuniki
sané mawasta Nastika,
tan nyak pati gugonin,
mingkin ané nu samar,
kadi kecaping agama,
kocap pacang nraka panggih,
yén manyorah,
Hyang Yama kocap nyakitin.

Baca Juga: Lirik Lagu Kidung Kasmaran Okid Kres

15. Sang Nastika
tan ngugu swarga nraka,
mingkin karmapala malih,
wiréh kapastiang,
ento tutur anak mokak,
anak bes lebihan jahil,
suba bangka,
bakat bannya majejehin.

16. Kasaktyané
ento buwin kategesang,
kuwat di tengah di sisi,
luput ring senjata,
bayu pramanané kuwat,
sabda lan hidepé sidi,
nggih punika,
né mula sungkemin kaki.

Baca Juga: Lirik Kidung Wargasari 'Ida Ratu Saking Luhur'

17. Ento krana
kaki tuara jangkayan,
mamahak mégal mamaling,
ngalih rajabrana,
makadi muwatang pangan,
asing ané kacumponin,
tan sangsaya,
nyambal jadma nyérét getih.

18. Yan kasidan
ento jatining kotaman,
jaba jero manggih luwih,
basang wareg lega,
keneh lan pangrasa suka,
apané buwin itungin,
déning pragat,
suka bungah wareg sahi.

Baca Juga: Mantra atau Doa untuk Menjalankan Otonan

19. Yan sang getap
takut mamahak mamégal,
dulurin hatiné ganjih,
jejeh manyahasa,
mamungal nyempal manglanjak,
aduk sayang gagang giging,
kanti duga,
magawé tuyuh mauntit.

20. Megoh apus
déwéké akuang swarga,
rambangang ragragan lengit,
kendel ngamah kocap,
pacang swarga yan tan nyorah,
miwah tan mamati-mati,
bes gugwan,
awaké tulus ngadesit.

Baca Juga: Mantra atau Doa untuk Menjalankan Otonan

21. Bané gerap
duweg madalihan ngéndah,
dalih pelih sang mamaling,
baané takut katara,
kimud adanina dusta,
runtag yan ngelémpagin,
sang ngelahang,
sakit ketugé mabalik.

22. Kaki tatas
tekén kawruhan pandita,
mula demen makenta sering,
bané bes resepan,
tekén tutur samah kocap,
asing angkuhang madan plih,
sarwa nraka,
di kaditwan kocap panggih.

Baca Juga: Hari Raya Galungan, Kunjungan ke Tanah Lot Bali Meningkat

23. Bes ngliwat
paliaté joh sangah,
ané pahak tan pedasin,
bangbang manyungklingang,
lihaté jelap sawatang,
ané tong ade pedasin,
tulus bangka,
bregugwané ngawinin.

24. Né idéwa
masa ké tan pawikan,
sangkan praratuné nguni,
molih kakasuban,
takutin Tri Bhuwana,
déwa buta rep ajerih,
kaling jadma,
makkakeb takut mangili.

Baca Juga: Jenis-jenis Rainan Tumpek yang Dilalui Sepanjang Tahun, Lengkap dengan Mantranya

25. Masih tumggal
manadi dasaring yajnya,
twah angkara kastiti,
mayadnya ban yuda,
mapuja gregehan jaran,
lan swaran gajah padati,
mabajra ban
suryaké ngébekin gumi.

26. Masekarura
ban tumbak panah lan cakra,
magandaban rah ngudadi,
sahanan sasocan,
ané kelés saking busana,
ketes tempuh pedang keris,
maka wija,
madupa abuké ngliputin.

Baca Juga: Daftar Rainan Bali Sepanjang Bulan Januari 2022, Siwa Rartri Sambut Tahun Baru 2022

27. Agni murub
nyeleg muwunang nagara,
maka padamaran suci,
bangké pajulimpang,
macahcah lan saling sempal,
nto pinakang banten suci,
madaksina,
ban rampasan ratna manik.

28. Apan nista
sukané ulih kurenan,
madya saking ngipil-ipil,
mamacul ngulak-ngulak,
sukané ulyan ngrampas,
ngadokang angkaran budi,
marikosa,
ento wekasing utami.

Baca Juga: Makna Padewasan dan Rincian Padewasan Menurut Pertemuan Wewaran dengan Wuku

29. Yaning darma
sahi sangsaya di manah,
megoh ganjih melas hati,
jejeh ya neraka,
bangkéné patakut goyal,
dalih pacang manggih wéci,
yan madusta,
ngugu munyi tan pabukti.

30. Teka kodag
awaké kenta bulanan,
ban twara ngelah telengis,
adanin mabrata,
akuang suka makasan,
né pidan sop dahar jani,
daharang jengah,
kocapé anggon ngecapin.

Baca Juga: Horoskop Capricorn Selasa 11 Januari 2022

31. Kaki masih
ngelah angén miwah sayang,
nanging tan salah pangungsi,
sayang tekén awak,
teked tekén ubuhan,
pyanak somah minakadi,
ento pyara,
réh dadi amongan kaki.

32. Ento krana
sangkan kaki mangulahang,
ngalih rajabrana sahi,
anggon myara awak,
somah pyanak mwah ubuhan,
bojog kedis minakadi,
réh amongan,
nging tan sabarang olasin.

Baca Juga: Sifat Buruk Zodiak Aries, Virgo, Scorpio dan Pisces

33. Ada sisa nto anggon sepelan,
maka yasa ring icening,
apang suka bungah,
suka manahé ngatonang,
muwah anggon bekel diuri,
kala tuwa,
inganan tan mampuh ngalih.

34. Nguda onya
anaké tulung sakitang,
tong nawang darmané hurip,
awaké matiang,
anaké lawut hidupang,
unteng hatiné moyanin,
sanget sungsang,
kawaruhé nyangkala diri.

Baca Juga: Makna Otonan dan Perhitungan untuk Menentukan Otonan di Bali

35. Pidaging atur
kakiné ring idéwa,
né jati sungkemin kaki,
ngulah suka sekala,
huripé apanga suka,
tan ngétang kayangé mati,
réh sang pejah,
bantas bangka tekén nengil.

36. Suba mati
seken twara ngelah rasa,
budi manah twara kari,
nguda buwin dalihang,
bisa ngrasa suka duhka,
buduh ortané gugonin,
né sakala,
pangguh lawut nto boyanin.

Baca Juga: Lirik Lagu Bali (gending rare) Goak Maling

37. Duh sang kalih
sok kaki polih nguningang,
né kasimpen jroning hati,
nanging ampurayang,
nawi wénten lepit iwang,
pamuput kakiné mangkin,
nyadya nunas,
sabuh wacanan sang kalih.

38. Sang Subudi
masawur getar tur banban,
tan mari semuné manis,
duh kaki sang yaksa,
iyang banget mangajumang,
ban kaki séngeh dihati,
tuhu prajnyan,
kuwat mangitungin indik.

Baca Juga: Lirik Lagu Bail (Gending Rare) Semut Semut Api

39. Mirib kaki
suba manyelehin satwa,
sastra Wéda wus kagulis,
tur suba mabuktya,
kaki sampun kretayasa,
polih panugrahan luwih,
sakéwala,
panampiné ada lepit.

40. Réh suksema
daginging sastra agama,
tan gampang pacang manampi,
yan tan paguruwang,
makadi yan tan kaswécan,
antuk Ida Sang Hyang Widi,
bisa sungsang,
kawuhé kadén kangin.

Baca Juga: Manfaat Putih Telur untuk Kesehata yang Jarang Diketahui, Bisa untuk Diet

41. Kaki ngadén
angkarané patut sembah,
ulih ditu dasaré pelih,
wiréh I angkara,
mawak tukang pancing prajnyan,
mamarenang kasukan gumi,
silib pisan,
mapancing ban duhkan hati.

42. Asing anak
nyak nyanggem kasukan jagat,
ngambah pancing perihati,
ring arta buktiang,
duk ngalih kéwehé dahat,
suba bakat kéweh ngemit,
miwah ngaba,
jejeh rusak miwah lisik.

Baca Juga: Lirik Lagu Bail (Gending Rare) Semut Semut Api

43. Dikénkéné
maling teka manyengkala,
sang ngraksa bareng ngemasin,
yadin duké telah,
ulih saking kapatutan,
mingkin momo ngawinang lisik,
nyelsel pisan,
dadi sakit jroning hati.

44. Ento krana
Ida Sang Maha Pandita,
sang uning madalem gumi,
mawéh paplajahan,
ngatarayang I angkara,
mawak tukang sunglap ririh,
singid pisan,
kéweh pacang sida uning.

Baca Juga: Kode Redeem Mobile Legends 11 Januari 2022: Berhadiah Skin, Fragments, dan Magic Dust

45. Pangrasané
ngerasayang ngelah awak,
ento angkara kadanin,
ento né ngadakang,
hala hayu suka duhka,
tuwin malinder sahi-sahi,
an patanggwa,
ané kawengku ban sedih.
***

Editor: Gede Apgandhi Pranata


Tags

Artikel Pilihan

Terkait

Terkini

Terpopuler

Kabar Daerah

x